Common Sports Injuries/Telugu

కామన్ స్పోర్ట్స్ ఇంజురీస్:

ఆటలాడేటప్పుడు / వ్యాయామం చేసేటప్పుడు సాధారణంగా సంభవించే గాయాలు:

పిల్లలు లేదా క్రీడాకారులు తరచుగా లోనయ్యే గాయాలు కండరాల వ్యవస్థకి సంబంధించినవిగా వుంటాయి.

కండరం (muscle) అంటే ఏమిటి?

కండరం అనేది పీచు (పదార్థ) కణజాలంతో నిర్మిత మైన బ్యాండ్ లేదా కట్ట వంటిది. ఇది మానవ లేదా జంతువుల శరీరంలో సంకోచం మరియు కదలికలను కలుగజేసే సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటుంది.

మన శరీరంలోని కండరాలు (muscles) లేదా కండరాల వ్యవస్థ (Muscle System) యొక్క వర్గీకరణ:

మన శరీరంలో 3 రకాల కండరాల వ్యవస్థ వుంది.

1. అస్థిపంజర (అస్థిక) కండరాలు (skeletal muscles):

ఇది శరీరానికి అనగా అస్థిపంజరానికి అతుక్కొని వుండి శరీరం ఈజీగా మూవ్ అవడానికి (కదలడానికి) సహాయపడుతుంది.

మన శరీరంలో ఎక్కువగా ఈ కండరాలే వుంటాయి.

2. మృదు కండరాలు (smooth muscles):

ఇవి అంతర్గత అవయవాలకు (internal organs) సంబంధించిన కండరాలు.
వీటిని అసంకల్పిత కండరాలు (involuntary muscles) అని కూడా అంటారు; అంటే వీటిని స్వచ్ఛందంగా మనం నియంత్రించలేము.

3. గుండె కండరాలు (Cardiac muscles):

ఇవి గుండెకు సంబంధించిన కండరాలు. ఇవి కూడా అసంకల్పితంగా కండరాలు, ఇంకా మృదువైన కండరాలను పోలి ఉంటాయి. ఈ కార్డియాక్ మసల్స్ చాలా బలంగా ఉంటాయి. ఎంత బలంగా అంటే గుండె రక్తం సరఫరా చేసే ప్రక్రియలో మొత్తం కండరాలు ఒకే సమయంలో కుదించబడి వెంటనీ వ్యాకోచం (contraction and expansion) చెంద గలుగుతాయి.

ఇప్పుడు మనం సాధారణ స్పోర్ట్స్ ఇంజురీస్ (sports injuries) గురించి చర్చిద్దాం.

బెణుకు (Sprain)

ఇది (Ligaments) స్నాయువులు సాగడం లేదా చీలడం వల్ల సంభవిస్తుంది.

What is ligament?
లిగమెంట్ అంటే ఏమిటి?

లిగమెంట్స్ అంటే ఒక ఎముకను మరొక ఎముకతో జతచేసే (బందించి ఉంచే) కణజాల వ్యవస్థ (band of tissues).

బెణుకులకి (sprains కి) వాటి తీవ్రతని బట్టి ట్రీట్ మెంట్ వుంటుంది.
జనరల్ గా బెణుకులు రెండు రకాలని చెప్పవచ్చు.

A. సాధారణ బెణుకులు (Simple Sprains):

ఇవి సాధారణంగా సంభవించే బెణుకులు. లిగమెంట్లు సాగటం వల్ల వచ్చే బెణుకులు కేవలం వాపుని, నొప్పిని కలగ జేస్తాయి. ఇవి సింపుల్ ట్రీట్ మెంట్ తో త్వరగానే నయమవుతాయి.

B. Severe Sprains (తీవ్రమైన బెణుకులు):

ఇవి లిగమెంట్లు దెబ్బతినటం వల్ల ఏర్పడతాయి. ఇలాంటి సందర్భాలలో ప్రభావిత అవయవాన్ని లేదా జాయింట్‌ను కదల్చడం కష్టం అవుతుంది. తప్పని సరిగా మెడికల్ హెల్ప్, సరైన ట్రీట్ మెంట్ తీసుకోవాలి.

The most vulnerable (affected) areas of the body to sprains:
బెణుకులు ఎక్కువగా సంభవించే శరీర భాగాలు:

చీలమండలు (Ankle), మోకాలు (Knee) మరియు మణికట్టు (Wrist).

Strain (కండరాలు పట్టేయటం / కండరాల కయ్యే గాయం)

స్ట్రెయిన్ అనేది కండరాలు (muscles) లేదా (tendons) స్నాయువులకు అయ్యే గాయం/గాయాలు.

టెండన్ (tendon) అంటే ఏమిటి?
స్నాయువు (tendon) అనేది కండరాలను ఎముకలకు కలిపే బంధన కణజాలం (connective tissue).

ఈ స్త్రేయిన్ల వల్ల సడన్ గా కండరాలు పట్టేసి తమ సాధారణ (వ్యవస్థని) బలాన్ని కోల్పోతాయి.

ఇవి సాధారనంగా కండరాలు విపరీత మైన వత్తిడికి గురవటం అంటే సాగటం (pulled), మేలి తిరగటం (twisted), లేదా పగులు (torn) ల వల్ల ఏర్పడతాయి. మెడికల్ ట్రీట్ మెంట్ అవసరం.

Compartment Syndrome (కంపార్ట్మెంట్ సిండ్రోమ్)

ఇది శరీరం లేదా శరీర భాగంలోని ఏదైనా ప్రాంతం (కంపార్ట్‌మెంట్) యొక్క బాధాకరమైన వాపు స్థితి (the painful and swelling condition).

ఇది శరీరంలోని కొన్ని భాగాలకు బలంగా దెబ్బ తగలడం వల్ల (accidents/hits) లేదా సుదూర పరుగు (long-distance running) వంటి క్రీడల్లో సంభవించే ఇంజురీస్ (గాయాలు).

మన శరీరంలో కంపార్ట్‌మెంట్ (Compartment) అంటే ఏమిటి?
కంపార్ట్ మెంటు అంటే శరీరం అంతటా వుండే గట్టి తోలు లాంటి సన్నని పొర (membrane).

కండరాలు (muscles), నరాలు (nerves), రక్త నాళాలు (blood vessels) ఈ కంపార్ట్‌మెంట్లలో అమర్చబడి ఉంటాయి.

ఏదైనా ఒక కండరము గాయపడినప్పుడు కమిలి అక్కడ వాపు వస్తుంది. ఆ వాపు వల్ల ఆ భాగంలోని కండరాలు వ్యోకోచించి ఆ కంపార్ట్మెంట్ను (శరీర భాగాన్ని) నింపి వత్తిడికి గురి చేస్తాయి.

దాని వల్ల ఆ ప్రాంతం (compartment) లో వున్ననరాలు మరియు రక్తనాళాలకు అంతరాయం కలిగి కంపార్ట్‌మెంట్ సిండ్రోమ్ అని పిలువబడే బాధాకరమైన పరిస్థితి వస్తుంది. ఇది కొన్ని సార్లు దీర్ఘ కాలం బాధిస్తుంది. లేట్ చేయకుండా మెడికల్ హెల్ప్ తీసుకోవటం మంచిది.

Achilles Tendon Injuries (అకిలెస్ టెండన్ (స్నాయువు) గాయాలు)

సింపుల్ గా చెప్పాలంటే మోకాలి పిక్కలు పట్టేయటం లేదా నొప్పికి గురవటం:

ఈ అకిలెస్ టెండన్ అంటే మోకాలి పిక్క (వెనుక) కండరాల (calf muscle) ను మడమ వెనుక భాగానికి కలుపుతుంది.

అకిలెస్ స్నాయువు గాయాలు తరచుగా వ్యాయామం చేయడానికి ముందు సరైన వార్మప్ ఎక్సర్ సైజెస్ (warm-up exercises) చేయక పోవడం వల్ల కాలి పిక్కలు పట్టేసి సంభవిస్తాయి. ఈ గాయాలు తీవ్రమైన నొప్పిని కలిగించి ఒక్కొక్క సారి కాలు కదపటం కుడా కష్ట మవుతుంది.