ప్రధాన అంతర్జాతీయ కూటమిలు
మన భూగోళం దేశాల మధ్య సరిహద్దులతో చుట్టుముట్టబడిన ‘నేషన్స్, స్టేట్స్, లేదా కంట్రీస్’ అనే పదాలతో కూడిన భాగాలుగా విభజించబడింది. మన భాషలో అయితే సింపుల్ గా దేశం అని అంటాము. కానీ ఇంగ్లిష్ లో కొన్ని ప్రత్యెక అర్థాలతో నేషన్, స్టేట్, కంట్రీ అని పలుకుతుంటారు.
ఈ మూడు పదాలు దేశం అనే అర్థంతో వాడబడినప్పటికీ వాటి ప్రత్యెక డెఫినిషన్స్ తరచుగా మనల్ని గందరగోళానికి గురిచేస్తుంటాయి.
నేషన్ (Nation) అంటే ఏమిటి?
నేషన్ అనేది ఒక నిర్దిష్ట ప్రాంతం లేదా భూభాగంలో నివసించే ఒక సాధారణ జాతి, సంతతి, సంస్కృతి లేదా భాష ద్వారా ఐక్యమైన ప్రజా సమూహం. ఇది ఒక విలక్షణమైన భాష, మతం మరియు చరిత్రను పంచుకుంటుంది.
నేషన్ అనేది సాధారణంగా ఒక స్థానానికి లేదా రాజకీయ గుర్తింపుకు సంబంధించిన అంశం కాదు. ఇది దాని స్వంత చట్టపరమైన విధానాలకు కట్టుబడి ఉండవచ్చు. దాని యొక్క రాష్ట్రాలు చట్టాల చెల్లుబాటును మంజూరు చేయాలి.
స్టేట్ (State) అంటే ఏమిటి?
ఇది ఒక దేశం లేదా భూభాగం. ఒక ప్రభుత్వం క్రింద నిర్వహించబడే స్వతంత్ర రాజకీయ యూనిట్‌గా పరిగణించబడుతుంది. ఇది తన భూమి మరియు ప్రజల వ్యవహారాలను చట్టబద్ధంగా నియంత్రిస్తుంది.
కంట్రీ (Country) అంటే ఏమిటి?
సర్వ సాధారణంగా కంట్రీ (దేశం) అనే పదం ఇంగ్లిష్ భాషలో ఈ మూడు పదాలతో పోలిస్తే తక్కువ అధికారిక పదం. ఇది శక్తి మరియు గుర్తింపు అనే అర్థాన్ని కూడా సూచిస్తుంది. ఇది చాలావరకు ఒక దేశం కావచ్చు లేదా బహుళ దేశాలు సహజీవనం చేసే వ్యవస్థగా పరిగణించ వచ్చు.
నేడు, దేశాలు, సంస్కృతులు మరియు భాషల సరిహద్దులను మార్చే 5 ప్రధాన అంతర్జాతీయ కూటమిలు ఉన్నాయి.
ఈ కూటములు అనేక విధాలుగా ప్రపంచాన్ని ప్రభావితం చేస్తున్నాయి.
అవేంటంటే:
1. నార్త్ అట్లాంటిక్ ట్రీటీ ఆర్గనైజేషన్ (North Atlantic Treaty Organization) (NATO),
2. యూరోపియన్ యూనియన్ (European Union) (EU): 1950లో ఉద్భవించింది,
3. పెట్రోలియం ఎగుమతి దేశాల సంస్థ (Organisation of the Petroleum Exporting Countries) (OPEC),
4. ఆర్గనైజేషన్ ఫర్ ఎకనామిక్ కో-ఆపరేషన్ అండ్ డెవలప్‌మెంట్ (Organization for Economic Co-operation and Development) (OECD),
5. ఆగ్నేయాసియా దేశాల సంఘం (ఆసియాన్) (Association of Southeast Asian Nations (ASEAN).
ఇప్పుడు ఈ 5 కూటముల గురించి విపులంగా చర్చిద్దాం.
1. నార్త్ అట్లాంటిక్ ట్రీటీ ఆర్గనైజేషన్ (NATO):
ఇది యూరోపియన్ మరియు ఉత్తర అమెరికా దేశాల యొక్క సైనిక సంఘం.
ఇది పన్నెండు మంది వ్యవస్థాపక సభ్యులతో ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత 1949 ఏప్రిల్ 4 న ఏర్పడింది. దీని ప్రధాన కార్యాలయం బెల్జియంలోని బ్రస్సెల్స్‌లో ఉంది.
యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికా నాటో యొక్క బడ్జెట్‌లో మూడవ వంతు భరిస్తుంది.
నాటో ప్రస్తుతం యూరప్ మరియు ఉత్తర అమెరికాలో 31 సభ్య దేశాలను కలిగి ఉంది.
అవేంటంటే:
అల్బేనియా, బెల్జియం, బల్గేరియా, కెనడా, క్రొయేషియా, చెక్ రిపబ్లిక్, డెన్మార్క్, ఎస్టోనియా, ఫిన్లాండ్, ఫ్రాన్స్, జర్మనీ, గ్రీస్, హంగరీ, ఐస్లాండ్, ఇటలీ, లాట్వియా, లిథువేనియా, లక్సెంబర్గ్, మోంటెనెగ్రో, నెదర్లాండ్స్, నార్త్, పోలాండ్, నార్వే పోర్చుగల్, రొమేనియా, స్లోవేకియా, స్లోవేనియా, స్పెయిన్, టర్కీ, యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్ మరియు యునైటెడ్ స్టేట్స్.
నార్త్ అట్లాంటిక్ ట్రీటీ (North Atlantic Treaty) (NAT)ని అమలు చేయడం నాటో యొక్క ప్రధాన లక్ష్యం. ఈ ట్రీటి 1949 ఏప్రిల్ 4 న వాషింగ్టన్, D.Cలో సంతకం చేయబడింది.
నాటో యొక్క అధికారిక భాషలు – ఇంగ్లీష్ మరియు ఫ్రెంచ్.
సోవియట్ దురాక్రమణ ముప్పు నుండి రక్షించడం దీని నిర్మాణం వెనుక వున్న ప్రధాన ఉద్దేశ్యం. తదనంతర కాలంలో అనేక దేశాలు నాటోలో చేరాయి.
ఇతరుల దాడుల నుండి తమను తాము రక్షించుకోవడానికి వ్యవస్థాపక సభ్యులు ఒప్పందంపై సంతకం చేశారు.
USA మరియు USSR (యూనియన్ ఆఫ్ సోవియట్ సోషలిస్ట్ రిపబ్లిక్స్) మధ్య ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం యొక్క ఉద్రిక్త కాలంలో USSR నుండి ఎదురయ్యే ముప్పును అడ్డుకోవడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
బోస్నియా, హెర్జెగోవినా, స్వీడన్, జార్జియా మరియు ఉక్రెయిన్ దేశాలు నాటోలో చేరేందుకు ఆసక్తి చూపుతున్నాయి.
2. EU (యూరోపియన్ యూనియన్): 1950లో ఉద్భవించింది.
ఇది బ్రస్సెల్స్‌లో ప్రధాన కార్యాలయం కలిగిన కాంటినెంటల్ యూనియన్.
ఆరు దేశాలు (ఇన్నర్ సిక్స్ అని పిలుస్తారు) 1948లో EUని స్థాపించాయి. అవి బెల్జియం, ఫ్రాన్స్, ఇటలీ, లక్సెంబర్గ్, నెదర్లాండ్స్ మరియు పశ్చిమ జర్మనీ.
1973 మరియు 2013 మధ్య మరో 22 దేశాలు EUలో చేరాయి.
ఇప్పుడు అందులో 27 దేశాలు సభ్యులుగా ఉన్నాయి.
అవేంటంటే:
ఆస్ట్రియా, బెల్జియం, బల్గేరియా, క్రొయేషియా, సైప్రస్, చెక్ రిపబ్లిక్, డెన్మార్క్, ఎస్టోనియా, ఫిన్లాండ్, ఫ్రాన్స్, జర్మనీ, గ్రీస్, హంగేరి, ఐర్లాండ్, ఇటలీ, లాట్వియా, లిథువేనియా, లక్సెంబర్గ్, మాల్టా, నెదర్లాండ్స్, పోలాండ్, పోర్చుగల్, స్లోవాక్, రొమేనియా , స్పెయిన్ మరియు స్వీడన్.
ఇది మిశ్రమ ఇంటర్‌గవర్నమెంటల్ డైరెక్టరియల్ పార్లమెంటరీ కాన్ఫెడరేషన్ నేతృత్వంలో పనిచేస్తుంది. దీని ప్రధాన కరెన్సీ యూరో.
దీనికి 3 ప్రధాన భాషలు (ఇంగ్లీష్, ఫ్రెంచ్ మరియు జర్మన్) మరియు 24 అధికారిక భాషలు ఉన్నాయి. ఇది ఎమర్జింగ్ సూపర్ పవర్ గా ఎదుగుతోంది.
ఎనిమిది దేశాలు (అల్బేనియా, బోస్నియా మరియు హెర్జెగోవినా, మోల్డోవా, మోంటెనెగ్రో, నార్త్ మాసిడోనియా, సెర్బియా, టర్కీ మరియు ఉక్రెయిన్) సభ్యత్వ అభ్యర్థులుగా గుర్తించబడ్డాయి.
జార్జియా మరియు కొసావో తమ దరఖాస్తులను సమర్పించాయి మరియు అధికారికంగా సంభావ్య అభ్యర్థులు (potential candidates) గా గుర్తించబడ్డాయి.
3. OPEC (పెట్రోలియం ఎగుమతి చేసే దేశాల సంస్థ):
ఇది కార్టెల్ (Cartel=వ్యాపార లేదా రాజకీయ సంఘటన) తరహా సంస్థ. ఇది బాగ్దాద్‌లో ఇరాన్, ఇరాక్, కువైట్, సౌదీ అరేబియా మరియు వెనిజులా (ఐదుగురు వ్యవస్థాపక సభ్యులు)చే 14 సెప్టెంబర్ 1960న స్థాపించబడింది. దీని ప్రధాన కార్యాలయం 1965లో ఆస్ట్రియాలోని వియన్నాకు మార్చబడింది.
ఇప్పుడు దీనికి 13 దేశాలు సభ్యులుగా ఉన్నాయి.
అవేంటంటే:
అల్జీరియా, అంగోలా, ఈక్వటోరియల్ గినియా, గాబన్, ఇరాన్, ఇరాక్, కువైట్, లిబియా, నైజీరియా, రిపబ్లిక్ ఆఫ్ కాంగో, సౌదీ అరేబియా, యునైటెడ్ అరబ్ ఎమిరేట్స్ మరియు వెనిజులా.
దీని అధికారిక భాష ఆంగ్లం (English).
మాజీ OPEC సభ్యులు: ఈక్వెడార్, ఇండోనేషియా మరియు ఖతార్.
OPEC+
ఇది 2016లో ఏర్పడిన ప్రపంచ ముడి చమురు సమూహం. ఇప్పుడు ఇది చమురు రంగంలో ఆధిపత్యం చెలాయిస్తోంది.
OPEC+ 10 సభ్యులు:
మొత్తం 23 దేశాలు సభ్యులుగా గల సంస్థ.
పాత 13 సభ్య దేశాలతో పాటు అజర్‌బైజాన్, బహ్రెయిన్, బ్రూనై, కజకిస్తాన్, మలేషియా, మెక్సికో, ఒమన్, రష్యా, దక్షిణ సూడాన్ మరియు సుడాన్ వంటి మరో 10 దేశాలు ఇప్పుడు సభ్యులుగా ఉన్నాయి.
OPEC యొక్క చీఫ్ ఎగ్జిక్యూటివ్ OPEC యొక్క సెక్రటరీ జనరల్. దాని సమావేశాన్నిOPEC యొక్క సుప్రీం అధికారం అంటారు. ఇది సభ్య దేశాల మంత్రుల నేతృత్వంలో జరుగుతుంది.
దాని బడ్జెట్‌ను దాని సభ్య దేశాలు సమానంగా పంచుకుంటాయి. ప్రపంచంలోని చమురు ఉత్పత్తిలో సగభాగం వాటా ఒపెక్ సభ్యదేశాలదే.
4. OECD (ఆర్గనైజేషన్ ఫర్ ఎకనామిక్ కో-ఆపరేషన్ అండ్ డెవలప్‌మెంట్):
ప్రపంచ వాణిజ్యం మరియు ఆర్థిక పురోగతిని వేగవంతం చేయాలనే ప్రధాన ఉద్దేశ్యంతో OEEC (ఆర్గనైజేషన్ ఫర్ యూరోపియన్ ఎకనామిక్ కో-ఆపరేషన్ – ఏప్రిల్ 1948లో స్థాపించబడింది) స్థానంలో ఇది 1961లో ఏర్పడింది.
దీనికి రెండు భాషలు అంటే ఇంగ్లీష్ మరియు ఫ్రెంచ్ అధికారిక భాషలుగా ఉన్నాయి.
ఇది ఫ్రాన్స్‌లోని పారిస్‌లో ఉన్న ఒక అంతర్ ప్రభుత్వ సంస్థ. ఇందులో ఇప్పుడు 38 దేశాలు సభ్యులుగా ఉన్నాయి.
అవేంటంటే:
ఆస్ట్రేలియా, ఆస్ట్రియా, బెల్జియం, కెనడా, చిలీ, కొలంబియా, కోస్టారికా, చెక్ రిపబ్లిక్, డెన్మార్క్, ఎస్టోనియా, ఫిన్లాండ్, ఫ్రాన్స్, జర్మనీ, గ్రీస్, హంగరీ, ఐస్లాండ్, ఐర్లాండ్, ఇజ్రాయెల్, ఇటలీ, జపాన్, లాట్వియా, లిథువేనియా, లక్సెంబర్గ్, మెక్సికో నెదర్లాండ్స్, న్యూజిలాండ్, నార్వే, పోలాండ్, పోర్చుగల్, స్లోవేకియా, స్లోవేనియా, దక్షిణ కొరియా, స్పెయిన్, స్వీడన్, స్విట్జర్లాండ్, టర్కీ, యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్ మరియు యునైటెడ్ స్టేట్స్.
బహుళజాతి సహకారం కోసం దాని చార్టర్ తో పాటు సభ్య దేశాలు, సభ్యదేశాలు కాని దేశాలకు సంబంధించిన సమస్యలను చర్చించడానికి దీని యొక్క సభ్య దేశాల సాధారణ మంత్రుల స్థాయి సమావేశాలు జరుగుతాయి.
ఈ సంస్థ పుస్తకాలు, నివేదికలు, గణాంకాలు, పని పత్రాలు మరియు అటువంటి సూచన పత్రాల రూపంలో అత్యంత ప్రభావవంతమైన డేటాను ప్రచురిస్తుంది. ఈ డేటా మొత్తం OECD iLibrary లో అందుబాటులో ఉంటుంది. ఇది UNO (యునైటెడ్ నేషన్స్ ఆర్గనైజేషన్) యొక్క అధికారిక పరిశీలక సంస్థ.
5. ఆసియాన్ (ASEAN) (ఆగ్నేయాసియా దేశాల సంఘం):
దీనిలో ప్రస్తుతం 10 దేశాలు సభ్యులుగా వున్నాయి.
ఇది ఇండోనేషియాలోని జకార్తాలో 1967 ఆగస్టు 8 న ఏర్పడింది.
ప్రారంభంలో దీనిని 5 దేశాలు వ్యవస్థాపక సభ్యులుగా ఏర్పాటు చేశాయి. అవేంటంటే ఇండోనేషియా, మలేషియా, ఫిలిప్పీన్స్, సింగపూర్ మరియు థాయిలాండ్.
తర్వాత మరో 5 దేశాలు ASEAN లో చేరాయి. కాబట్టి, ఇప్పుడు అది 10 మంది సభ్యులను కలిగి ఉంది.
6వ సభ్య దేశం: బ్రూనై 7 జనవరి 1984న 6వ సభ్యునిగా చేరింది.
7వ సభ్య దేశం: వియత్నాం 28 జూలై 1995న 7వ సభ్యదేశంగా మారింది.
8వ & 9వ సభ్య దేశాలు: లావోస్ మరియు మయన్మార్ (బర్మా) 23 జూలై 1997న చేరాయి.
10వ సభ్య దేశం: కంబోడియా 30 ఏప్రిల్ 1999న చేరింది.
ఇది ఆర్థిక మరియు సామాజిక పురోగతిని వేగవంతం చేయడానికై ఏర్పాటు చేయబడింది. ఇది సాంస్కృతిక అభివృద్ధి మరియు ప్రాంతీయ శాంతిని ప్రోత్సహిస్తుంది.
దీని వర్కింగ్ లాంగ్వేజ్ ఇంగ్లీషు.
బర్మీస్, చైనీస్, ఫిలిపినో, ఫ్రెంచ్, ఇండోనేషియన్, ఖ్మెర్, లావో, మలయ్, తమిళం, థాయ్ మరియు వియత్నామీస్ వంటి ఇతర 11 భాషలు ఆయా దేశాలను సంప్రదించడానికి అధికారిక భాషలుగా పరిగణించబడతాయి.
ఇది ఇప్పుడు ప్రాంతీయ వాణిజ్యం మరియు భద్రతా సమస్యలపై ప్రముఖ వాయిస్‌గా మారింది.
పాపువా న్యూ గినియా మరియు తూర్పు తైమూర్ దేశాలు ఇప్పుడు పరిశీలకుల హోదాను కలిగి ఉన్నాయి. అవి ASEAN సభ్యులు కావడానికి ఆసక్తి కలిగి ఉన్నాయి.
